Tarladaki Hesap, Sofraya Uymadı: Gıda Fiyatları Neden Artıyor?

Son dönemde sıkça duyulan “asgari ücret artmıyor, akaryakıt değişmiyor, dolar sabit, fiyatlar neden artıyor?” şeklindeki söylemler, fiyat artışlarında üretici tarafını hesaba katmıyor.

Özellikle dar gelirli kesimin en büyük harcama kalemi olan gıda fiyatlarındaki artışta, tarım ürünleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE) ve tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarımsal-GFE) verileri önemli rol oynuyor.

2021’in son çeyreğinde yaşanan kurlardaki artışlarla birlikte yükselen enflasyon, alım gücünü olumsuz etkiledi ve vatandaşlar temel gıda ve barınma gibi ihtiyaçlardan uzaklaşmaya başladı.

Artık temel gıdaya ve barınmaya erişim lüks hâline geldi. Türkiye’de maaşların giderek eridiği bir ortamda, tarım üretimi enflasyondaki yükselişle birlikte dar gelirlilerin omuzlarına extra bir yük bindi.

Özellikle dar gelirli vatandaşların bütçesinde büyük bir yer kaplayan gıda kalemi, enflasyonun da etkisiyle daha da hissedilir hale geldi.

Kurlardaki artışın tetiklediği tarım sektöründeki fiyat artışları, 2022 ve 2023 yılları arasındaki ilişkide bozulmalar yaşanmasına sebep oldu.

2024’e doğru yaklaşılırken, tüm endekslerdeki yükseliş eğiliminin devam etmesi, mutfak bütçelerini daha fazla etkileyecek gibi görünüyor.